In Translation: Bedfellows // Posłanie

This story by Polish writer Katarzyna Szaulińska is from her debut story collection Czarna ręka, zsiadłe mleko (Darkened hand, curdled milk). The story is translated from the Polish by Mark Tardi. The original follows the English translation.

Bedfellows

In the emergency room, everyone knows your name and all your near-deaths.

There’s only one uncertainty left––whether the doctor you run into will have the balls or another variant of expressive genitalia not to admit you to the ward. My older colleague, Dr. Roman, has made such a strong impression that you don’t even enter the ward when you see him through the window. This fact drives my ambition hard. I’m the type of girl who likes to prove to herself, and others, what she’s made of.

You know the rules very well––you live in Ursynów, so it’s your local hospital, the address is right. Besides, you know that when you confess to suicidal thoughts here, we can lock you up even against your will. Articles 23 and 24 of the Mental Health Law give us great power to deprive you of freedom in the name of life.

There isn’t much difference between “we can” and “we must” and you understand very well what this means for you.

That’s why you’re here.

Someone’s kicked you out of the house for drugs for the umpteenth time; you’ve just been on a bender and could use some free food, sleep and a benzo. Just get here somehow and tell me about your suicidal thoughts. And that if I don’t admit you, you’ll hang yourself from the little pine tree outside the emergency room, where I can see it.

Fantastic. Like picking up your keys from the hotel reception desk.

I wouldn’t have a problem with it if it weren’t for the frequency and what happens next. I grant everyone the right to make a few not-quite-justified visits to the ER, and I even write prescriptions if the meds run out, even though management forbids it. But when I can see in the system you’ve been here for a similar problem thirty times already, I think there are shelters for a reason.

But you don’t want to go there. You’re afraid of lice.

If I admit you, you’ll sit in the ward for a while, some zealot will have a few conversations with you about the blessings of sobriety, recommend some addiction treatment centers, and you’ll nod politely. And when you get a hunger pang, you’ll say you don’t want to kill yourself anymore, and you’ll go out into the May sunshine, where it’s nice to treat yourself to mephedrone. And da capo al fine, again and again, and then al coda.

You probably don’t know these Italian phrases––I know that using them is classist. It’s unlikely that you took private guitar lessons and learned such erudite terms, only to discover years later that you’re completely lacking in talent.

You don’t get it? Here’s how I see it: everything about you is driving toward self-destruction. And when you threaten me with this hanging, I can’t tell if you’re bluffing.

On top of this, you’re not sure yourself.

“No way. Go home and get some sleep.”

“Mom won’t let me in.”

“Are you surprised?”

Fearful eyes, but a cagey face. I have a better education and a certain theoretical sophistication, but I’d happily give you a swift kick to your skinny ass. Only there are cameras here, I might be physically weaker, and anyway, I prefer not to find out. I wonder what my point is. The hospital’s not at capacity––besides, we can always find an extra bed.

“You’re a woman, so you understand. There are certain situations.”

“And what does gender have to do with it?”

“Women just understand.”

When you say that, I immediately think of the attendants I know by name, Wiesia, Grażynka, Mirka, and those I only see around. I imagine their salaries, how they change the bedding for people like you. And I already know what I’ll do. “You should’ve stayed in school,” Dr. Roman, who strikes awe in you, would say. Well, okay, it was supposed to be about you, not about the attendants. I know you’re appealing for my sympathy, and that the victim narrative probably works in your circle. Such a nice boy, and he’s wasting away. Poor thing.

You’re probably even right. No one would want a life like yours. In the shadows a drunk daddy, a melancholic mommy changing both of your bed sheets, etc.––I don’t have to ask, I don’t want to imagine. I know the story all too well.

“Doctor, you’ve never felt like I do.”

“Probably not. Now please go.”

“Help me, please.”

“We’ve tried. Thirty times. Has it ever gotten you into therapy?”

The line about killing yourself is next.

“Your choice. But does it really matter to a corpse that I got mine?”

I’m unmoved. I write down “utters manipulative suicidal threats.” I could add “denies suicidal thoughts” but I won’t stain myself with a lie. I have some strange need to be better today.

“Please leave,” I say quietly and show you the door.

Then you get up, bang your fist on my desk and actually leave. If the door wasn’t sliding, you would have slammed it. I’m calm, but a warm trickle of sweat runs down the crack of my ass. Idiot, I could have asked the paramedic to stay––I would have had a witness to my noble composure and he probably would’ve pinned you to the ground by now.

“You’ll see, bitch,” you say as a parting shot, and, without waiting for your referrals, you “leave the ER under your own power.”

***

Well done, me. You lost your cool. Everyone in the ward looks at me with respect. Dr. Kijowska wouldn’t have been so tough. And Dr. Pruszczyńska is still feeling sorry for you.

I go to sleep feeling very satisfied with myself.

I’m awakened by a phone call from the ward. You’re back. I check my watch––I slept half an hour. It’s at three past four. I’d already washed off my lipstick and eyeliner. It won’t hurt you to wait until I put them back on. I’m not coming straight out of the bed, au naturel. So I show up fifteen minutes later, groomed. You look worse than before. You’re the poster child for “defanged.” I wonder if you took too much or too little.

“I’m begging you, please admit me. I’ll go to therapy. I promise.”

“I’ve already told you. There are no indications. Or beds.”

We talk like this for a while longer. Both of us want to sleep. When I’m on duty, I’m paid even when I’m sleeping, so I have no incentive to see you.

I refuse once again, and you finally get up and leave, this time without the drama. You’re waiting for papers in the waiting room. When I see this, pity drives a spike into my diaphragm. But a small one. I’m going to sleep.

An hour later, the phone rings again. I hope it’s at least a different patient. But it’s you. This time the police bring you in. You tried to throw yourself in front of cars on ul. Sobieskiego.

“You’ll see, bitch,” I remind myself. Indeed, I can see. Now I have to find a bed for you. You must be oozing with satisfaction.

But no––in this stuffy, unpainted waiting room of ours, you look like a mangy mutt and don’t make a peep.

I say goodbye to the police and admit you to the hospital. It’s five-thirty, I’m going back to bed. It’ll be difficult to get any sleep now––with cortisol coursing through me I’ll only toss and turn ridiculously all morning. And wonder how exactly I’m any better than you. And what good was it for me that you went and rubbed against death like a matchstick against a dragon. If it hadn’t been for that, we would’ve been sleeping soundly for hours, in different beds, in the same hospital.

Two entirely spent people.

Posłanie

Na izbie przyjęć każdy zna twoje nazwisko i wszystkie niedoszłe śmierci.

Pozostaje tylko jedna niepewność – czy lekarz, na którego trafisz, będzie miał jaja albo drugi wariant wyrazistych genitaliów, żeby nie przyjąć cię na oddział. Mój starszy kolega, Roman, wyrobił sobie u ciebie taką markę, że nawet nie wchodzisz do izby, kiedy go zobaczysz przez okno. Ten fakt mocno wjeżdża mi na ambicję. Jestem typem dziewczyny, która lubi sobie i innym udowadniać.

Zasady znasz bardzo dobrze – mieszkasz na Ursynowie, więc to twój rejonowy szpital, adres jest właściwy. Poza tym wiesz, że kiedy przyznasz się tu do myśli samobójczych, to możemy cię zamknąć nawet wbrew twojej woli. Artykuły 23. i 24. Ustawy o ochronie zdrowia psychicznego dają nam wielką moc pozbawiania wolności w imię życia.

Między „możemy” a „musimy” nie ma wielkiej różnicy i świetnie rozumiesz, co to dla ciebie oznacza.

Dlatego właśnie tu jesteś.

Ktoś cię po raz enty wywalił z domu za narkotyki, masz akurat krzywą fazkę i przydałaby ci się darmowa szama, kima i benzo. Wystarczy jakoś tu dotrzeć i powiedzieć o myślach samobójczych. I że jeśli cię nie przyjmę, to powiesisz się na sosence pod izbą przyjęć, w takim miejscu, żebym dobrze widziała.

Piękno prostoty. Jakbyś odbierał klucze z recepcji hotelowej.

Nie miałabym z tym problemu, gdyby nie częstotliwość i ciąg dalszy. Każdemu daję prawo do kilku nie całkiem uzasadnionych wizyt na izbie przyjęć, i nawet wypisuję recepty, jeśli leki się skończyły, choć dyrekcja zabrania. Ale kiedy widzę w systemie, że byłeś tu za podobną potrzebą już trzydzieści razy, to myślę, że istnieją przecież noclegownie.

Ale ty nie chcesz tam iść. Wszy się boisz.

Jeśli cię przyjmę, posiedzisz chwilę na oddziale, ktoś zapalony przeprowadzi z tobą kilka rozmów o błogosławieństwie trzeźwości, poleci ci kilka ośrodków terapii uzależnień, a ty będziesz grzecznie kiwał głową. A kiedy złapiesz głoda, to powiesz, że już nie chcesz się zabić, i wyjdziesz na majowe słoneczko, w którym miło zapodać sobie mefedron. I da capo al fine i znów, i znów, i potem al coda.

Pewnie nie znasz tych włoskich zwrotów – wiem, że ich używanie to klasizm. Raczej nie brałeś prywatnych lekcji gitary i nie uczyłeś się takich erudycyjnych terminów, aby po latach odkryć, że zupełnie brakuje ci talentu.

Nie rozumiesz? Chodzi mi o to, że ja widzę: wszystko w tobie zmierza do samounicestwienia. I kiedy mnie straszysz tym powieszeniem, to nie potrafię powiedzieć, czy blefujesz.

Co więcej – sam tego nie wiesz.

– Nie ma takiej opcji. Niech pan wraca do domu i się prześpi.

– Mama mnie nie wpuści.

– Dziwi się pan?

Oczy przestraszone, ale mina cwana. Wykształcono mnie lepiej niż ciebie i dano teoretyczną ogładę, ale chętnie sprzedałabym ci kopa w chude dupsko. Tylko że tu są kamery, fizycznie chyba też jestem słabsza, w każdym razie wolę nie sprawdzać. Zastanawiam się, o co mi chodzi. Łóżek jest dość – zresztą w szpitalu zawsze się zmieści dostawka.

– Pani jest kobietą, więc pani rozumie. Są takie sytuacje.

– A co tu płeć ma do rzeczy?

– Kobiety po prostu rozumieją.

Kiedy to mówisz, stają mi przed oczami salowe, wszystkie, które znam z imienia, pani Wiesia, Grażynka, Mirka, i te, które tylko widuję. Wyobrażam sobie ich pensje, widzę, jak zmieniają pościel takim jak ty. I już wiem, o co mi chodzi.

„Trzeba się było uczyć”, powiedziałby doktor Roman, przed którym czujesz taki respekt. No dobrze, miało być o tobie, nie o salowych. Wiem, że apelujesz o moje współczucie i że na twoje otoczenie narracja ofiary prawdopodobnie działa. Taki ładny chłopak, a się marnuje. Biedactwo.

Pewnie masz nawet rację. Nikt by nie chciał takiego życia jak twoje. W cieniu pijący tatuś, smutna mama zmienia wam obu pościel i tak dalej – nie muszę pytać, nie chcę sobie wyobrażać. Znam wiele takich historii.

– Pani nigdy się nie czuła tak jak ja.

– Pewnie nie. Niech pan już idzie.

– Proszę mi pomóc.

– Próbowaliśmy. Trzydzieści razy. Dotarł pan kiedyś na terapię?

Teraz leci tekst o zabijaniu się.

– Pana wybór. Ale co za frajda dla trupa, że mnie dojechał?

Jestem niewzruszona. Piszę w dokumentacji, że „wypowiadasz manipulacyjne groźby samobójcze”. Mogłabym napisać, że „negujesz myśli samobójcze” ale nie splamię się kłamstwem. Mam dziś jakąś dziwną potrzebę bycia lepszą.

– Proszę wyjść – mówię cicho i pokazuję drzwi.

Wtedy wstajesz, walisz pięścią w moje biurko i rzeczywiście wychodzisz. Gdyby drzwi nie były przesuwne, tobyś trzasnął. Jestem spokojna, ale przez rowek między poślad- kami przepływa mi ciepła strużka potu. Kretynka, mogłam poprosić sanitariusza, żeby został – miałabym świadka swojego szlachetnego opanowania i przygiąłby cię pewnie teraz do ziemi.

– Jeszcze zobaczysz, suko – żegnasz się i nie czekając na swoją kartę porady, „samowolnie oddalasz się z izby przyjęć”.

Brawo ja. Straciłeś zimną krew. Wszyscy na izbie patrzą na mnie z szacunkiem. Doktor Kijowska nie byłaby taka twarda. A doktor Pruszczyńska to jeszcze się nad tobą użala.

Idę spać z poczuciem dobrze spełnionego obowiązku.

Budzi mnie telefon z izby. Wróciłeś. Sprawdzam zegarek – pospałam pół godziny. Jest czwarta trzy. Zdążyłam już zmyć szminkę i oczy. Nie zaszkodzi ci zaczekać, aż namaluję je z powrotem. Nie pójdę do ciebie taka prosto z wyra, taka swoja własna. Więc przychodzę po kwadransie, wyszykowana. Wyglądasz gorzej niż wcześniej. Wypisz wymaluj „zmiękła rura”. Zastanawiam się, czy wziąłeś za dużo, czy za mało.

– Błagam, niech mnie pani przyjmie. Pójdę na terapię.

Obiecuję.

– Już panu powiedziałam. Nie ma wskazań. I miejsc.

Rozmawiamy tak jeszcze chwilę. Obojgu nam chce się spać. Ja mam płacone za dyżur, nawet kiedy śpię, ta wizyta mi się nie kalkuluje.

Odmawiam po raz kolejny, wreszcie wstajesz i wychodzisz, tym razem bez cyrków. Czekasz na papiery w poczekalni. Kiedy to widzę, litość wbija mi szpilkę w przeponę. Ale małą. Idę spać.

Po godzinie znowu telefon. Mam nadzieję, że to przynajmniej inny pacjent. Ale to ty. Tym razem zwiozła cię policja. Próbowałeś rzucać się pod samochody na Sobieskiego.

„Jeszcze zobaczysz, suko”, przypominam sobie. Rzeczywiście, widzę. Teraz muszę znaleźć dla ciebie łóżeczko. Pewnie ociekasz satysfakcją.

Ale nie – w tej naszej dusznej, nieodmalowanej izbie wyglądasz jak skapcaniały kundel i nawet nic nie mówisz.

Żegnam się z policją, przyjmuję cię do szpitala. Jest piąta trzydzieści, wracam do łóżka. Trudno już będzie złapać sen, eksploduje we mnie cały poranny kortyzol, bez sensu. Będę się wiercić do rana. I zastanawiać, w czym niby jestem od ciebie lepsza. I na co mi było, żebyś się ocierał o śmierć jak zapałka o draskę. Gdyby nie to, spalibyśmy spokojnie od wielu godzin, w różnych łóżkach, w tym samym szpitalu.

Dwoje bardzo, bardzo zmęczonych ludzi.

About the Author

Katarzyna Szaulińska is the author of Czarna ręka, zsiadłe mleko (Filtry, 2022), recently nominated for the Nike Award, Poland’s most prestigious literary award, and Druga Osoba (2020), a recipient of Biuro Literackie’s first-book award for her debut poetry collection. She has published work in widely respected literary journals in Poland, such as Mały Format, Helikopter, Wizje, Kontent, Fabularia, Wakat, and Kultura Liberalna. In English translation, her work has appeared in La Piccioletta Barca, Another Chicago Magazine, The Scores, and Jet Fuel Review, and a chapbook, Faith in Strangers, was published from Toad Press/Veliz Books in the fall of 2021. She has also written a comic book about depression entitled Czarne Fale [Murky Waves] and her one-woman show Córcia [Baby girl] was staged at the WARSaw Theatre. She is originally from Kołobrzeg and lives in Warsaw, where she works as a psychiatrist and psychotherapist.

About the Translator

Mark Tardi is a writer and translator whose recent awards include a 2023 PEN/Heim Translation Grant and a 2022 National Endowment for the Arts Translation fellowship. He is the author of three books, most recently, The Circus of Trust (Dalkey Archive Press, 2017), and his translations of The Squatters’ Gift by Robert Rybicki (Dalkey Archive Press) and Faith in Strangers by Katarzyna Szaulińska (Toad Press/Veliz Books) were published in 2021. Recent writing and translations have appeared in Czas Kultury, Tupelo Quarterly, Denver Quarterly, The Scores, Full Stop, Poetry Northwest, The Millions, Interim, Circumference, Another Chicago Magazine, Berlin Quarterly, and in the edited volumes, Odmiany Łapania Tchu (Dom Literatury w Łodzi, 2022), New Voices: Contemporary Writers Confront the Holocaust (Vallentine Mitchell, 2023), and The Experiment Will Not Be Bound (Unbound Edition Press, 2023). Viscera: Eight Voices from Poland is forthcoming from Litmus Press in 2024. He is on faculty at the University of Łódź.